آکنه یک بیماری پوستی است و زمانی رخ می‌دهد که فولیکول‌های مو با چربی و سلول‌های مرده پوست مسدود می‌شوند. این بیماری بیشتر در بین نوجوانان دیده می‌شود، اگرچه افراد در هر سنی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. درمان‌های موثر این بیماری در دسترس هستند، اما متاسفانه این بیماری می‌تواند ماندگار باشد. بسته به شدت، آکنه می‌تواند باعث ناراحتی‌های عاطفی نیز شود. هرچه درمان زودتر شروع شود، خطر ابتلا به عوارض احتمالی کاهش می‌یابد.

آکنه چگونه ایجاد می شود؟

فولیکول های مو با فراوانی بیش از حد سلول های طبیعی پوست مسدود می شوند. این سلول‌ها با سبوم (ماده چربی) ترکیب می‌شوند. غدد تولید کننده سبوم که به غدد سباسه معروف هستند در دوران نوجوانی بزرگ می شوند و تولید سبوم افزایش می یابد. غدد چربی متعددی در صورت، گردن، قفسه سینه، قسمت بالایی پشت و بازوها وجود دارد. افزایش تولید سبوم باعث رشد بیش از حد باکتری به نام کوتی باکتریوم (پروپیونی باکتریوم) آکنه می شود که به طور معمول روی پوست زندگی می کند. التهاب در نتیجه رشد بیش از حد باکتری یا عوامل دیگر رخ داده که می تواند منجر به پارگی فولیکول و تشکیل جوش قرمز یا حساس شود.

عوامل مؤثر در بروز آکنه

چهار عاملی که نقش مستقیمی در بروز آکنه دارند عبارت‌اند از: تولید بیش از حد چربی، مسدود شدن منافذ توسط سلول‌های چسبنده پوست، باکتری‌ها و التهاب.

چندین عامل غیرمستقیم، مانند موارد زیر، نیز وجود دارد که عوامل مستقیم فوق را تحت تأثیر قرار می‌دهد:

• هورمون‌ها، استرس و سیکل قاعدگی در زنان، همگی در تولید چربی مؤثر هستند.
• محصولات مو، محصولات مراقبت از پوست و آرایش که می‌توانند منجر به مسدود شدن منافذ پوست شوند.
• رژیم غذایی که می‌تواند در التهاب تمام بدن نقش داشته باشد.
• برخی داروها مانند کورتیکواستروئیدها، استروئیدهای آنابولیک و لیتیوم نیز می‌توانند در ایجاد آکنه مؤثر باشند.

انواع آکنه :

همه انواع آکنه یک شکل نیستند و از نظر سایز ، رنگ و میزان درد انواع مختلفی دارد:

جوش سرسفید

این جوش ها دارای برآمدگی بوده که در اثر انباشت چربی و سلولهای مرده پوست که در منافذ پوست گیر افتاده ، شکل می گیرند. البته رژیم غذایی نظیر شکر ، لبنیات و غذاهای فرآوری شده و سبک زندگی همچون استرس و کمبود خواب ( که باعث برهم خوردن تعادل هورمونی می گردند ) هم می تواند در ایجاد جوش سرسفید نقش داشته باشند ، بدین ترتیب که غدد چربی شروع به تولید روغن بیشتری کرده و با تحریک التهابات پوستی ، آکنه و جوش سرسفید تولید می شود. لذا رعایت برنامه غذایی سالم حاوی چربی سالم ، پروتئین ، میوه جات و سبزی جات سرشار از آنتی اکسیدان و ... از ایجاد جوش سرسفید پیشگیری می کند.

جوش سرسیاه

این نوع جوش درست مشابه جوش سر سفید است با این اختلاف که محتویات منافذ پوست شما از آن بیرون زده و در معرض هوا سیاه شده است. جوش سرسیاه را می‌توان تخلیه کرد اما به هیچ عنوان این کار را به شما توصیه نمی‌کنیم. در واقع تخلیه جوش سرسیاه به روش غیر اصولی می‌تواند باعث ایجاد اسکار یا جای جوش روی پوست شما شود. روش درمان جوش‌ سر سیاه نیز مانند جوش سر سفید است. برای این کار بهتر است به متخصص پوست برای انجام پاکسازی مراجعه کنید.

پاپول

این نوع جوش که به آن سفت دانه نیز می‌گویند زمانی ایجاد می‌شود که چربی اضافه پوست با یک باکتری به نام پروپیونی یا باکتری آکنه در منافذ پوست به هم می‌رسند. ترکیب باکتری و چربی به نوعی سرریز کرده و باکتری به بافت‌های اطراف نفوذ می‌کند. به همین دلیل پاپول یک عارضه عفونی در پوست به حساب می‌آید. پاپول بافت سفتی داشته و تا نیم سانتی‌متر عمق دارد. این عارضه از طریق محصولات طبیعی آنتی باکتریال قابل درمان است.

 ندول:

به صورت جوش جامد ، بزرگ و دردناک بوده که در عمق پوست قرار دارند که به آکنه ندولار معروف اند که بزرکتر از جوش معمولی بوده و لایه های عمقی پوست را هم تحت تاثیر قرار می دهد و علاوه بر پوست صورت در پشت و سایر قسمتهای بدن هم ایجاد می شوند. با توجه به اینکه آکنه ندولار در لایه های عمقی پوست ایجاد شده ، لذا باعث مشکلاتی در عمق پوست شده و نوع شدیدتری از آکنه محسوب می گردد و برخلاف سایر انواع آکنه ، قابل درمان نبوده و حتما نیاز به مراجعه به متخصص پوست خواهد داشت.

دوره های مرتبط