میلیا چیست
میلیا به برجستگیهای کیستیک کوچک زرد یا سفیدرنگ بین یک تا دو میلی متر گفته میشود که براثر تجمع کراتین که نوعی پروتئین محکم است که معمولا در بافت پوست، مو و سلولهای ناخن یافت میشود، معمولا به صورت خوشهای یا تک روی صورت، بینی، لبها، پلکها و گونهها دستگاه تناسلی ایجاد میشود و هیچ گونه خارش و درد ، التهاب ندارد. میلیا بیشتر درمیان 40 تا 50 درصد نوزادان در ناحیه صورت، سر، بالا تنه شایع میباشد. میلیا در بزرگسالان اغلب در صورت و بیشتر در اطراف پلکها و گونهها ظاهر میشود البته ممکن است در هر قسمت بدن دیده شود. میلیا گاهی با بیماری دیگری به نام مرواریدهای اپشتین (Epstein pearls) اشتباه گرفته میشود که در آن، کیستهای سفید و زردِ بیخطر لثه و دهان نوزادان را درگیر میکند. همچنین گاهی میلیا را بهاشتباه، جوش نوزاد مینامند.
انواع میلیا:
میلیا را میتوان بر اساس سن ایجاد وعامل گسترش کیست به دستههای اولیه و ثانویه تقسیم می کنند:
نوع اولیه مستقیما با حبسشدن کراتین زیر پوست ایجاد میشود. که اغلب روی صورت نوزادان یا بزرگترها دیده میشود.
میلیای ثانویه ظاهر مشابهی دارد؛ اما معمولا بر اثر جراحت، سوختگی یا تاول پس از مسدود کردن مجاری منتهی به سطح پوست ایجاد میشود .
میلیا در نوزادان:
علت ایجاد میلیا در نوزادان عارضه شناخته شده ای نیست و اغلب با جوش نوزادان که به واسطه هورمونهای مادر ایجاد میشود اشتباه گرفته میشود و طی چند هفته از بین میرود. برخلاف جوش نوزاد، میلیا التهاب یا تورم ندارد و اغلب با آن به دنیا میآیند؛ در حالی که جوش نوزاد معمولا ۲ تا ۴ هفته بعد از تولد ظاهر میشود.
میلیا در بزرگسالان و کودکان:
این عارضه در برخی افراد به دلیل ضربه، آسیب یا عمل جراحی زیبایی اتفاق میافتد. با این وجود هیچ دلیل واضح و روشنی وجود ندارد و برخی دیگر آن را تجربه نمیکنند. برخی افراد بعد از آسیبدیدگی پوستی دچار میلیا میشوند در موارد نادر نیز ممکن است فرد پس از مصرف داروهای موضعی مانند کورتیکواستروئیدها روی پوست خود میلیا را مشاهده کند. ازعوامل دیگر میتوان موارد زیر را نام برد:
آسیب طولانیمدت از آفتاب
مصرف بیش از حد کرمهای دارای استروئید
زخمهای تاولدار مانند زخم ناشی از پیچک سمی
تاول زدن بهدلیل بیماری پوستی از جمله بیماری پروانهای، پمفیگوئید سیکاتریکال (نوعی بیماری خودایمنی تاولی) یا پورفیریا کاتنه تاردا (نوعی اختلال خونی است که روی پوست تأثیر میگذارد) نیز ایجاد میشود.
هچنین اگر پوستی توانایی طبیعی لایه برداری خود را از دست دهد نیزممکن است میلیا ایجاد شود. همچنین ممکن لست با افزایش سن نیز رخ دهد.
روشهای بازسازی پوست مانند درمابراسیون (خراشیدن پوست برای ازبینبردن چروک) یا استفاده از لیزر برای بازسازی پوست
میلیا در نوجوانان:
سندروم کارسینوم سلول بازال نووئید: این اختلال موجب سرطان سلول پایهای میشود.
پاکونیا مادرزادی: این بیماری میتواند ناخنهای ضخیم یا غیرعادی را ایجاد کند.
سندروم بازکس-دوپر- کریستول (Bazex-Dupré-Christol syndrome) این سندروم روی رشد مو و توانایی عرقکردن اثر میگذارد.
سندروم گاردنر: نوعی بیماری نادر ژنتیکی است و باگذشت زمان موجب سرطان روده بزرگ میشود.
(Multiple Eruptive) میلیای فورانی چندگانه
این میلیا دارای خارش میباشد که روی صورت، بالای بازوها و تنه اغلب در یک بازه زمانی ظاهر شده که از چند هفته تا چند ماه متغیر است.
( En Plaque) میلیا اِن پلاک
این بیماری معمولا با اختلالات پوستی ژنتیکی یا خودایمن مثل لوپوس دیسکوئید یا خزۀ پوستی( لیکن پلان) مرتبط میباشد که روی پلکها، گوشها، گونهها یا فک ایجاد میشود. کیستها میتوانند چند سانتیمتر قطر داشته باشند. این کیستها در هر سن و جنسی حتی خانمهای میانسال ایجاد میشود.
میلیا پس از جراحت
این کیستها در ناحیه جراحت پوستی مثل سوختگی یا کهیر رخ داده رخ میدهذ که ممکن است ملتهب بشوند و در حاشیه، قرمز و در مرکز، سفید شوند. همچنین بعضی مواد موجود در محصولات مراقبی پوست و آرایشی در بعضی افراد میلیا ایجاد میکنند. اگر پوست شما مستعد میلیا است، از محصولاتی که در آنها ترکیبات معدنی زیر به کار رفته است استفاده نکنید:
پترولاتوم
پارافین مایع
روغن پارافین
پترولیوم مایع
روغن پترولیوم
* لانولین نیز تشکیل میلیا را افزایش میدهد.
چگونه میلیا را تشخیص بدهیم ؟
برای تشخیص دقیق به پزشک جهت معاینه فیزیکی میلیا مراجعه فرمایید.
انواع درمانها
درمانهای پزشکی:
تمام انواع میلیا لزوما ماندگار نیستند و پس از چند هفته خودبخود از بین میروند ولی در برخی موارد ماندگارمیشوند که دراین صورت باید به پزشک مراجعه شود.
روشهای پزشکی اصولا با لایه بردارهای شیمیایی، لیزرهای سوزنی که منافذ را باز میکنند و میلیا را تخلیه میکنند ویا با استفاده از سوزن های استریل و باریک میلیا را تخلیه میکنند. روش دیگر پزشکی روش درمانی انجماد هست که میلیا با نیتروژن مایع فریز میشود که این روش برای درمان زیر چشم استفاده نمیشود زیرا احتمال ایجاد لک وجود دارد. پمادهای رتینوئید موضعی ممکن است به از بین بردن آنها کمک کند.
درمان های خانگی:
از راهکارهای خانگی میتوان استفاده از حوله، لیف گرم یا کرم های لایه بردار بدون نسخه برای لایه برداری و برداشتن سلولهای مرده از سطح پوست، پماد دیفرین ضد جوش توصیه نمود که کراتین های محبوس در زیر پوست سریعتر به سطح پوست آمده و خارج شوند. همچنین بخور دادن و دوش گرفتن در حمام آب گرم نیز در لایه برداری آن موثر میباشد، قرار دادن گلاب و عسل نیز باعث کاهش التهاب و پاکسازی آن میشود.
درمان در نوزادان:
هیچ درمان ضروری ای برای جوش میلیا در نوزادان وجود ندارد زیرا معمولا طی چند هفته از بین میروند. اگر پس از 3 ماه از بین نرفت به پزشک مراجعه کنید.
درمان در کودکان و بزرگسالان:
میلیا در کودکان و بزرگسالان اغلب طی چند ماه از بین میرود. اگر از بین نرفتند درمانهای مؤثری برای کنترل آنها وجود دارد که شامل موارد زیر است:
رتینوئید موضعی: این کرمهای حاوی ویتامین آ (A) به لایهبرداری پوست کمک میکنند
لایهبرداری شیمیایی: با برداشتن لایه اولیه پوست، پوست جدید را نمایان میکند
انجماد درمانی: نیتروژن مایع میلیا را منجمد میکند که رایجترین روش حذف میلیا است
درمان با لیزر: یک لیزر کوچک بهمنظور حذف کیست روی نواحی موردنظر متمرکز میشود
دیاترمی (Diathermy): حرارت زیاد کیست را تخریب میکند
روش دروفینگ (Deroofing): محتوای کیست با یک سوزن استریل خارج میشود
کورتاژ تخریبی: کیست با جراحی تراشیده و سوزانده میشود
از محصولات بدون نسخه لایهبردار استفاده کنید:
از محصولات حاوی سالیسیلیکاسید، گلیکولیکاسید واسید لاکتیک استفاده کنید و از فشار دادن میلیا اجتناب کنید. این محصولات پوست را لایه برداری میکنند.
پماد ضد جوش دیفرین (آداپالن) نیز مؤثر است.
*نکته :آمادگی استفاده طولانی مدت از محصولات را داشته باشید، زیرا میلیا سِمِج است و بهبودی آن ماهها زمان میبرد.
راههای پیشگیری از میلیا:
لایهبرداری بیش از حد باعث تحریک پوست شود اما لایهبرداری ملایم میتواند سلولهای جدید پوست را به سطح آورد و کراتین جمع شده را خارج کند. اگر مستعد ابتلا به میلیا هستید صابونها و پاک کنندههای بدون چربی بهترین انتخاب شما هستند. استفاده از سرمهای موضعی حاوی ویتامین E یا ویتامین A میتواند در هنگام خواب علاوه بر حفظ رطوبت پوست، رشد سلولی را نیز تقویت کند. مصرف مکملهای خوراکی مناسب نیز ممکن است خطر ابتلا به میلیا را کاهش دهد. دررژیم غذایی خود از مکملهای ویتامین E، ویتامین B3 و به صورت کلی ویتامینهای گروه B استفاده کنید. البته باید پیش از مصرف این مکملها با پزشک مشورت کنید. به منظور پیشگیری از ایجاد برآمدگیهای میلیا روی پوست تا جایی که میتوانید در معرض تابش نور خورشید قرار نگیرید و از کرمهای غلیظ یا محصولات چرب برای پوست خود استفاده نکنید.
دوره های مرتبط