تیرگی پوست چیست؟
نام دیگر تیرگی پوست و لکه های پوستی هایپرپیگمانتاسیون (هایپرپیگمنتیشن)گفته می شود که نسبت به پوست نواحی اطراف خود تیره تر هستند. هایپرپیگمانتاسیون میتواند به صورت منتشر در تمام پوست نیز بوجود بیاید و زمانی اتفاق می افتد که تولید ملانین (رنگدانه های پوست) افزایش یافته و در اثر تجمع آن رنگ پوست تیره می شود.
تیرگی پوست در تمامی نژادها اتفاق می افتد. برخی بخشهای تیره پوست عموما به صورت نقاط نسبتا کوچک یا خال نیز گفته می شود. که ممکن است در اثر نور خورشید و تجمع آسیب های پوستی در طول سالیان متمادی بوجود بیایند.
انرژی پرتوهای فرابنفش نور خورشید برای اینکه از آسیب دیدن پوست جلوگیری کند توسط ملانین جذب می شود .این موضوع نیز به نوبه خود میتواند باعث تیره تر شدن نواحی دچار هایپرپیگمانتاسیون شود.
شایعترین اشکال تیرگی پوست در اثر آسیب نور خورشید، به ویژه در اثر پرتوهای فرابنفش بوجود می آیند.
از علل کلی تیرگی میتوان به عوامل زیراشاره کرد:
تغییرات هورمونی (به عنوان مثال در هنگام بارداری و یا مصرف داروهای ضد بارداری)
اختلالات و بیماری های خاص نظیر ماکولهای کافئولایت
تیرگی پوست شامل لکههای قهوهای تیره یا روشن گاهی از بدو تولد در پوست وجود دارند.
بیماری آدیسون (که در آن هورمون های مترشحه از غدد آدرنال کاهش پیدا می کنند)
جای جوش و زخم ها
عوارض برخی داروها
لک های پیری
کک و مک ها
لنتیگو
ویتیلیگو
علت تیره شدن پوست صورت موارد مختلفی می تواند باشد. بدن، ممکن است تحت شرایط خاصی، ملانین (رنگدانه ی پوست) بیش از حد یا ملانین بسیار کمی تولید کند.
قرارگیری در معرض نور خورشید
واکنش های آلرژیک نسبت به مواد گیاهی یا شیمیایی خاص
دوران بارداری یا استفاده از قرص های ضد بارداری
اختلالات کبدی
تغییر رنگ پوست صورت دو نوع دارد:
هایپوپیگمنتیشن :روشن تر شدن پوست
هایپرپیگمنتیشن :تیره شدن پوست
هایپوپیگمنتیشن یا روشن شدن پوست، فقدان میزان ملانین طبیعی پوست است که موجب سفید شدن یا روشن شدن پوست می گردد.
هایپرپیگمنتیشن یا تیره شدگی پوست، ناشی از تولید ملانین بیش از حد می باشد و موجب می شود برخی از نقاط پوست، به رنگ قهوه ای روشن یا قهوه ای تیره درآیند.
علائم تیرگی پوست
این علائم بسته به بیماری، اختلال و یا شرایط زمینه ای متفاوت است. تیرگی پوست گاهی ممکن است با علائم دیگر پوستی نیز همراه باشد؛ از جمله این علائم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
قرمزی، گرمی و ورم پوست
ورقه ورقه شدن پوست
احساس سوزش (در مواردی که پوست با مواد شیمیایی تماس پیدا کرده باشد)
خارش پوست
تیرگی پوست ممکن است با علائم درگیری دیگر بخش های بدن نیز همراه باشد که بهتراست با دیدن این علایم به پزشک مراجعه کنید.
اسهال
خستگی
عدم تحمل گلوکز
فشار خون بالا
درد مفصل
کاهش میل جنسی
کاهش اشتها
درد قسمت تحتانی شکم
از بین رفتن دوره های قاعدگی
درد قسمت فوقانی شکم
علتهای تیرگی پوست چیست؟
علل هورمونی
- بیماری آدیسون (کاهش تولید هورمونهای ترشح شده از غدد فوق کلیه)
- بیماری کوشینگ (مقادیر اضافی کورتیکواستروئیدها)
- هایپرتیروئیدیسم (پرکاری تیروئید)
- بارداری (ملاسما یا کلوآسما)
- قرصهای ضد بارداری خوراکی
علل ژنتیکی
- آکانتوزیس نیگریکانس
- اینکانتینتا پیگمنتی
- نوروفیبروماتوز (ماکولهای کافئولایت که شامل لکه های پوستی قهوه ای روشن یا سفید می باشند)
- گزرودرما پیگمنتوزوم (یک اختلال ژنتیکی در تعمیر DNA)
علل محیطی
- نور خورشید
- مواد سمی (مانند آرسنیک)
علل خطرناک و مرگبار
در برخی از موارد، تیرگی پوست میتواند علامت یک بیماری خطرناک یا مرگبار باشد و باید به صورت اورژانسی درمان شود. این بیماریها عبارتند از:
- بیماری آدیسون (کاهش تولید هورمونهای ترشح شده از غدد فوق کلیه)
- هموکروماتوز (یک اختلال که با اضافه بار آهن در بدن مشخص می شود)
سایر علل تیرگی پوست
- درماتوپاتی دیابتی (لکههای قهوهای روشن و فلس دار که در اثر تغییرات عروقی ناشی از دیابت بوجود می آیند)
- کک و مک
- هموکروماتوز
- تینه آ ورسیکالر (عفونت قارچی پوست در اثر مالاسزیا فورفور)
عوارض بالقوه تیرگی پوست
تیرگی پوست معمولا به تنهایی تایید یا رد کننده وجود بیماری های نمیباشد. با این حال برخی بیماری های همراه با هایپرپیگمانتاسیون می توانند با عوارض مرگباری همراه باشند ازاین رو به محض تشخیص بیماری زمینهای، پیگیری برنامه و طرح درمانی میتوان عوارض بالقوه بیماری را به حداقل رساند.
برخی از این عوارض عبارتند از:
- سکته مغزی
- طوفان تیروئیدی (تب، ضربان قلب بالا و هذیان)
- نفروپاتی دیابتی (آسیب عصبی ناشی از قند بالای خون در بیماری دیابت)
- فشار خون بالا (هایپرتانسیون)
- رتینوپاتی، آب مروارید و نابینایی (عوارض چشمی شدید دیابت)
- بیماریهای کلیوی شامل هرگونه مشکل کلیوی نظیر وجود سنگ ادراری، نارسایی کلیوی و ناهنجاریهای کلیوی
- سرطان مخفی (تغییرات پوستی می توانند نشان دهنده وجود یک سرطان مخفی باشند)
- پوکی استخوان (نازک و ضعیف شدن استخوان ها)
دوره های مرتبط